Ik wil dat mijn lijf weer van mij voelt
Verhaal van een gedragswetenschapper | 13 november 2022
'Lotte bellen voor traumabehandeling' staat er in mijn agenda. Ik ben terug van een weekje vakantie en ik moet, in de hectiek van weer opstarten, even goed nadenken waar dit over gaat. Al snel gaat er een lampje branden. Lotte is een meisje dat jarenlang seksueel is misbruikt. Ze loopt nu dusdanig vast dat snel traumabehandeling nodig is, naast het al lopende behandeltraject. Ik zucht, wat een ellende maken sommige jongeren toch mee.
De moeilijkste trajecten
Ik bel Lotte en we spreken elkaar kort, want ze stond op het station. We maken een afspraak voor een intake en ik hang op. Ik weet waarom ik dit doe; om jongeren de kans te geven hierover te praten, te verwerken wat er is gebeurd, minder overspoeld en getriggerd te raken in het hier en nu. Weer zich oké te voelen in hun lijf, een relatie (met seksueel contact) aan te durven gaan. Ik vind dit tegelijk een van de moeilijkste soort trajecten. Ligt het aan mijn beeldend vermogen? Mijn hoge inlevingsfactor? Ik bespreek het in mijn supervisie met mijn collega’s regelmatig, om mijn hart te luchten en goed mijn werk te kunnen blijven doen.
De verhalen doen zeer
Ook al ben ik al jaren werkzaam in de jeugdhulp, als jongeren mee hebben gemaakt dat hun lijf niet van hen was, dat ze misbruikt zijn, soms eenmalig, soms langdurig, soms verschillende keren, het maakt nog steeds een verpletterende indruk op mij. Ik vraag ernaar, tijdens de intake, of ze iets hebben meegemaakt op seksueel gebied wat vervelend was. Zeg er altijd bij dat ze het ook niet hoeven te vertellen, maar dat dit ook later kan. Maar de verhalen doen zeer, het is lastig. En het is niet voor iedereen vanzelfsprekend om dit onderwerp ter sprake te brengen. Toch is het belangrijk om hier op een respectvolle manier aandacht voor te hebben. Ook als ze er niet over willen praten is het goed om te noemen dat ze bij mij terecht kunnen met vragen en dat ze altijd op een later moment kunnen vertellen over een nare gebeurtenis.
‘Ik wil dat mijn lijf weer van mij voelt’
Het is de week van de lentekriebels en het thema is “Je lijf is van jou”. Ik zie Lotte voor de intake en we bespreken dit thema. Nee, haar lijf voelt helemaal niet van haarzelf. Eigenlijk voelt ze haar lijf helemaal niet. Laat staan dat ze haar grenzen kan voelen en hierop kan reageren.We maken samen een behandelplan, spreken af hoe het traject eruit gaat zien. Ook stel ik aan het eind mijn standaard vraag: 'Wanneer zou je tevreden zijn over wat we samen hebben gedaan?' Lotte denkt even na en zegt dan: ‘als mijn nachtmerries wegblijven en als mijn lijf weer van mij voelt’. Ik kijk haar aan en glimlach, ja daar gaan we voor!
Deze blog werd geschreven door een gedragswetenschapper van Cardea. Omwille van de privacy zijn de namen gefingeerd en enkele essentiële kenmerken aangepast.
Foto: ©Cardea ter illustratie. Dit zijn niet de hulpverlener en/of de jongere(n) uit het verhaal.
Elk jaar is het rond maart de 'week van de lentekriebels'. in 2022 was het thema “Je lijf is van jou”. In het basis- en voortgezet onderwijs wordt een week lang aandacht besteed aan dit actuele thema, waarbij het gaat om het bespreekbaar maken van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ook gaat het over het vragen en geven van toestemming. Ook bij Cardea besteden we hier aandacht aan; seksualiteit is een grote ontwikkelingstaak in het leven van kinderen. Dus voor de kinderen die bij ons wonen, bij ons naar school gaan en hulp van ons krijgen is het belangrijk dat we hier aandacht aan besteden. We organiseren een training voor professionals rondom de richtlijn Seksualiteit en er wordt een pakket samengesteld waarin de verschillende teams tijdens de vergadering of de intervisie het thema kunnen bespreken.