Veranderen doet ook gewoon pijn
Praktijkverhaal van een jeugdzorgwerker | 30 oktober 2022
Als je al heel lang op dezelfde manier met elkaar omgaat, is het heel lastig om het op een andere manier te gaan doen. Zelfs als je weet dat hoe het gaat helemaal niet werkt of zelfs pijnlijk en schadelijk is. Dat zie je vaak in gezinnen die vastlopen. In deze blog laat Vanda zien aan de hand van de situatie van de veertienjarige Felix en zijn moeder Bridget hoe lastig het is en hoe belangrijk die kleine stapjes zijn.
Sinds anderhalf jaar werk ik bij Kort en Intensief van Cardea. Een manier van hulpverlening waarin we twee tot drie keer in de week langskomen bij een gezin, voor een periode van drie tot vier maanden. Dat ik zoveel over de vloer kom, is omdat het crisis is. Ouders zitten vaak met hun handen in het haar en weten niet meer wat ze met hun kinderen aan moeten. Ik kom binnen op het moment, dat eigenlijk alles al geprobeerd is. Ik zie regelmatig dat bepaalde patronen al heel erg zijn vastgeroest en dat het voor ouders heel moeilijk is om hun eigen aandeel hierin te zien. Dat was ook het geval bij Felix van 14 jaar en zijn moeder Bridget. Zij hebben al veel hulp gehad maar toch gaat het iedere keer weer mis.
Het ging heel goed, tot Bridget verliefd werd
Felix en Bridget hebben samen veel meegemaakt. Door de problemen is Felix zelfs een periode uit huis geplaatst geweest omdat het echt niet meer ging. In die periode overleed zijn vader. Zijn ouders waren toen al uit elkaar. Sinds een paar jaar woont hij weer thuis. Eigenlijk ging het heel goed tussen Felix en Bridget. Ze hadden een manier gevonden om het goed te hebben met elkaar. Maar toen werd Bridget verliefd en kwam er een man in hun leven. Hij trok bij hen in en om de week kwamen ook zijn twee kinderen. Dit gooide de vaste routine volledig overhoop.
Zij komt tussen Felix en haar nieuwe partner te staan
En Felix is een jongen die van vaste routines houdt. Als de taxi te laat is, heeft hij de hele dag een rotdag. Als de vriend van Bridget toch mee komt eten terwijl dit niet op de planning stond, dan ontstaat er een conflict in zijn hoofd en vervolgens een conflict met zijn moeder. Door de situatie komt zij steeds meer tussen Felix en haar nieuwe partner in te staan. Ze wil hen allebei gelukkig zien. Bridget maakt zich grote zorgen. Ze is bang dat hij dezelfde kant op gaat als zijn vader. Voor Felix ligt het heel gevoelig als zijn moeder hem met zijn vader vergelijkt. De vader van Felix blowde en was verslaafd aan gamen. Hij kon zonder hulp van buitenaf niet goed functioneren. Dit onderwerp werkt dus als een rode knop voor allebei en is aanleiding voor heel veel conflicten en discussies.
Bridget is de grip volledig kwijt
Als ik bij hen thuiskom, is Felix erg gespannen. Ik zie hoe hij zijn moeder uitscheldt met de meest verschrikkelijke woorden. Zij reageert er al niet meer op, ze zijn “waarde” loos voor haar geworden. Ze wil zo graag dat Felix zijn tanden gaat poetsen en dat hij op tijd gaat douchen. Maar hoe ze ook vraagt, duwt en trekt, hij doet het gewoon niet. Sinds zij een relatie heeft, blijft hij de hele dag gamen op zijn eigen kamer. Bridget is de grip volledig kwijt, Felix bepaalt eigenlijk alles zelf; hoe laat hij naar bed gaat, wat en wanneer hij eet, hoelang hij gamet en zelfs of hij wel of niet mee op vakantie gaat.
Mensen zijn geen spullen die je kunt repareren
Bij gezinnen zoals die van Felix hoop je soms op een wonder. Op kleine stapjes vooruit. Soms lukt dit, en zien ze waar ze kunnen veranderen en pakken ze hun kans samen met de hulpverlener om echt stappen te gaan zetten. Maar het is echt lastig. Veranderen doet namelijk ook gewoon pijn. Dingen die je je leven lang al op een bepaalde manier doet of aanpakt, zijn vaak niet in drie maanden tijd veranderd. Zoals mij dochter laatst heel wijs tegen mij zei: “Mam, mensen zijn geen spullen! Een ding kan je repareren. Mensen kun je niet repareren.”
We zijn begonnen met het iets gezelliger te maken bij Felix en Bridget thuis. Ze zijn aan het oefenen met het creëren van gezamenlijke momenten, samen eten en een spelletje doen. Het samen eten gaat al een tijdje goed. Laatst vroeg ik aan Felix wat hij van het Kei-traject vond. Hij zei dat hij nog niet zo heel veel verandering zag, maar dat hij wel graag door wilde zetten, want kleine stapjes, zijn ook stapjes. Bridget en Felix hebben nog een lange weg te gaan maar ze zijn goed op weg.
Deze blog werd geschreven door Vanda, jeugdzorgwerker. Omwille van de privacy zijn de namen gefingeerd en enkele essentiële kenmerken aangepast.
Foto: ©Cardea ter illustratie. Dit zijn niet de hulpverlener en/of de kind(eren) uit het verhaal.
* KEI is een korte en intensieve gezinsbehandeling waarbij de medewerkers zich richten op het vergroten van de zelfredzaamheid van gezinsleden en het versterken van opvoedingsvaardigheden van ouders. Meer lezen over KEI kan via onderstaande link.